PIA of ileïtis is een ontsteking van het ileum, het laatste deel van de dunne darm, die veroorzaakt wordt door de bacterie Lawsonia intracellularis.
De acute vorm wordt gekenmerkt door bloederige diarree en plotselinge sterfte. Varkens die de ziekte toch overwinnen, slaan vaak bleek uit. De chronische vorm uit zich dan weer in een tragere groei en een hogere voerconversie door een slechtere spijsvertering, meer uitval en minder uniformiteit.
Zoals u ziet, kennen we de symptomen. Het probleem? Eigenlijk zijn ze vrij generiek. Laten we daarom even bekijken hoe we de ziekte kunnen detecteren en onderscheiden van andere aandoeningen met soortgelijke ziektebeelden!
Mogelijke andere oorzaken
Diarree kan wijzen op PIA, maar zoals u goed weet, zijn er vele andere aandoeningen met dit symptoom. Denk maar aan het rotavirus, dysenterie, Salmonellose, worminfecties, voedingsfouten en, in het geval van biggen, ook speendiarree.
Acute, bloederige diarree, opnieuw een mogelijk symptoom van ileïtis, kan ook te wijten zijn aan maagzweren, maagdarmdraaiingen en dysenterie of bloeddiarree.
Kwijnen uw varkens weg of groeien ze minder? Niet alleen PIA, maar ook worminfecties, maagzweren, het circovirus of een combinatie van dat alles kan aan de basis liggen.
Onderzoek is geboden
Omdat PIA zich ofwel niet duidelijk uit ofwel met vrij generieke ziektebeelden komt, is het aangeraden om ziektekiemen of managementsfouten uit te sluiten die dezelfde symptomen genereren. Dat kan met diergeneeskundig onderzoek.
Als Lawsonia intracellularis uitgescheiden wordt in de mest, wat bij een geïnfecteerd dier tot veertien weken na de besmetting voor kan komen, dan kan de diagnose gesteld worden aan de hand van een PCR-test op onder andere speekselstalen; de hoeveelheid gevonden kiemen kan een indicator zijn voor de impact onder de varkens. Daarom is het zinvol meerdere speekseltouwen of mengmestmonsters te nemen in koppels met verdachte kliniek.
In geval van sectie, wordt er gezocht naar de typische afwijkingen aan het darmslijmvlies ten gevolge van PIA, zoals een bloederige darminhoud, wat gewoonlijk is bij de acute vorm, en een verdikking van het laatste stuk van de dunne darmwand, wat ontstaat door ontstekingsreacties en vaak ook ‘tuinslangdarm’ genoemd wordt.
Het mest- of speekselonderzoek en de sectie worden vaak aangevuld met bloedonderzoek op antistoffen, wat pas mogelijk is twee tot drie weken nadat klinische problemen zijn opgetreden.
Het belang van een diagnose
Meten is weten, dus zodra u een diagnose hebt, kunt u verdere stappen ondernemen. Een bedrijfsspecifiek behandelplan geeft de beste resultaten in uw strijd tegen PIA. Neem in geval van een besmetting dus contact op met uw bedrijfsdierenarts en stel samen een plan op!
